WYPADANIE WŁOSÓW – ŁYSIENIE
W trakcie prawidłowego cyklu wzrostu włos rośnie, pozostaje w stanie spoczynku, a następnie wypada. Zdrowa osoba traci średnio od 70 do 100 włosów dziennie. Wypadanie większej liczby włosów może prowadzić do ich przerzedzenia lub pojawienia się łysiny. Może to nastąpić nagle lub dziać się stopniowo. Takie objawy mogą być oznaką zaburzeń cyklu wzrostu włosów i należy je omówić ze specjalistą.
Problem ten nazywany jest łysieniem lub alopecją. Wyróżnia się różne rodzaje i wielorakie przyczyny tego stanu – od wieku przez uwarunkowania genetyczne do czynników środowiskowych. Do trzech najczęstszych typów należą łysienie androgenowe, łysienie plackowate i rozproszone wypadanie włosów.
Łysienie androgenowe
Łysienie androgenowe nazywane jest także łysieniem typu męskiego. Jest to najczęstszy rodzaj łysienia. Wiąże się z hormonami zwanymi androgenami, a w szczególności z dihydrotestosteronem (DHT).
Wiele czynników genetycznych lub środowiskowych może być przyczyną łysienia androgenowego. Jednak większość z nich jest dziedziczna. Oznacza to, że osoby z takim rodzajem łysienia odziedziczyły mieszki włosowe z genetyczną wrażliwością na androgenny DHT. Taka nadwrażliwość sprawia, że mieszki włosowe kurczą się wraz z wiekiem. W wyniku tego włosy wypadają szybciej, a mieszki przestają wytwarzać włosy.
Łysienie androgenowe zazwyczaj rozpoczyna się od procesu cofnięcia się linii włosów. Następnie zaczynają wypadać także włosy na czubku głowy, prowadząc do całkowitego łysienia. W niektórych przypadkach na pewnych częściach głowy pozostają włosy.
Kobiety dotknięte łysieniem androgenowym często doświadczają utraty włosów przez całe życie, ponieważ przerzedzenie włosów może rozpocząć się w młodym wieku. W tym przypadku rzadziej dochodzi do cofnięcia się linii włosów, za to częściej do łysienia na czubku głowy.
Rozproszone wypadanie włosów
W łysieniu rozproszonym włosy wypadają na całej głowie. Ten rodzaj łysienia może występować zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, ale częściej spotyka się go u tych ostatnich. Może pojawić się w dowolnym wieku. Do objawów należy nie tylko wypadanie włosów na całej głowie, ale także przerzedzenie włosów, ponieważ włosy tracą gęstość. Ten problem może być szczególnie niepokojący, ponieważ nagle zauważamy większą ilość włosów na poduszce lub że ich większa liczba wypada podczas czesania lub mycia. Ten rodzaj łysienia jest zwykle tymczasowy, a włosy odrastają, jeżeli tylko mieszek włosowy pozostanie aktywny.
Istnieje wiele przyczyn łysienia rozproszonego. Należą do nich wahania hormonalne, np. wywołane przez ciążę, przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych lub zaburzenia czynności tarczycy. Choroby, zakażenia lub leczenie także mogą być odpowiedzialne za występowanie objawów, jak również niedobory witamin i minerałów (w szczególności żelaza, cynku, kwasu foliowego lub witaminy B12), zaburzenia dietetyczne i metaboliczne. Przyczyną mogą być także czynniki fizjologiczne i stres.
Łysienie plackowate
Łysienie plackowate jest nieprzewidywalne, ponieważ włosy wypadają na niewielkich obszarach wielkości monety. Problem ten często pojawia się nagle i może dotykać innych części ciała.
Ten rodzaj łysienia uznawany jest za chorobę autoimmunologiczną, ponieważ często towarzyszy mu stan zapalny. Oznacza to, że krwinki białe, których zadaniem jest wspieranie układu odpornościowego, atakują komórki wzrostu włosów znajdujące się w mieszkach włosowych. Wywołuje to reakcję zapalną, w wyniku której komórki wzrostu kurczą się, a włosy rosną wolniej.
Choć badacze jeszcze nie stwierdzili, co jest przyczyną tej reakcji, wydaje się, że mogą mieć na nią wpływ czynniki genetyczne. Łysienie plackowate częściej występuje u osób, których bliski członek rodziny również cierpi na podobne objawy.
W wielu przypadkach łysienie plackowate jest problemem tymczasowym i włosy odrastają. W innych problem ten przekształca się w inne rodzaje łysienia.
Łysienie poporodowe
Łysienie poporodowe występuje u kobiet wkrótce po porodzie. Jego przyczyną są wahania hormonalne, do których dochodzi po porodzie – w szczególności spadek stężenia estrogenu. W trakcie ciąży estrogen zmniejsza liczbę włosów w fazie telogenowej (faza spoczynku i regeneracji) o około 50%. W związku z tym kobiety tracą mniej niż średnio 100 włosów dziennie. Dzięki temu ich włosy stają się gęstsze i bardziej błyszczące w trakcie ciąży. Po porodzie zaczynają wypadać włosy, które normalnie wypadłyby wcześniej.
Łysienie poporodowe może rozpocząć się nagle, dwa do trzech miesięcy po porodzie. W większości przypadków liczba wypadających włosów wraca do poziomu sprzed ciąży w okresie od sześciu do dziewięciu miesięcy po porodzie.
Jak można zapobiegać wypadaniu włosów?
Niestety nie ma lekarstwa na wypadanie włosów. Jednak codzienna pielęgnacja włosów może odgrywać znaczącą rolę. Pomocne mogą okazać się regularne mycie i delikatne czekanie, natomiast zabiegi chemiczne, koloryzacja i farbowanie mogą nasilić objawy. Masaż skóry głowy może także zwiększyć krążenie krwi i pobudzać wzrost włosów. Można także zmniejszyć stres i pobudzać wzrost włosów, masując całą głowę za pomocą opuszek palców, wykonując powolne, okrężne ruchy. Pomocne mogą się także okazać zrównoważona dieta bogata w witaminy i minerały, regularny wysiłek fizyczny oraz odpowiednia ilość snu.